Hoe stedelijke herontwikkeling de detailhandel in België nieuw leven inblaast
In de afgelopen jaren hebben steden in heel België hun stedelijke kernen opnieuw vormgegeven - niet alleen om de openbare ruimte te verfraaien, maar ook om lokale economieën nieuw leven in te blazen, duurzaamheid te bevorderen en de levenskwaliteit te verbeteren. Antwerpen, Brussel en Gent lopen voorop met strategische herontwikkelingsprojecten die winkelzones omvormen tot bruisende commerciële en culturele hubs.
Schutterhofstraat: Van leegstand naar vitaliteit
Een van de meest in het oog springende succesverhalen is de Schutterhofstraat in Antwerpen. Ooit geplaagd door een winkelleegstand van 30%, heeft deze elegante winkelstraat een opmerkelijke transformatie ondergaan. Dankzij gerichte stadsvernieuwingsinspanningen - verbeterde voetgangersinfrastructuur, esthetische upgrades en betere connectiviteit - is de leegstand tot vrijwel nul gedaald. Tegenwoordig bruist de Schutterhofstraat van de luxe boetieks, cafés en voetgangers, wat bewijst dat een doordacht ontwerp een directe invloed kan hebben op de economische vitaliteit.
De Brusselse Pietonnier: het hart van de stad transformeren
Sinds de lancering in 2015 is de Brusselse voetgangerszone – plaatselijk bekend als de Pietonnier – uitgegroeid tot een van de meest ambitieuze stadsvernieuwingsprojecten in Europa. Het initiatief, dat zich uitstrekt langs de Anspachlaan in het centrum van de stad, had tot doel het autoverkeer te verminderen, de luchtkwaliteit te verbeteren en een levendigere, mensvriendelijkere openbare ruimte te creëren.
De eerste reacties waren gemengd, met zorgen van lokale bedrijven en forenzen over de bereikbaarheid en economische impact. Uit een impactanalyse van VUB-Mobilise uit 2024 bleek echter dat het draagvlak voor de voetgangerszone sterk is toegenomen, vooral bij stadsbewoners en -bezoekers, die het nu zien als een levendige en toegankelijke openbare ruimte.
De voetgangerszone van de Anspachlaan heeft de bezoekersaantallen in het gebied aanzienlijk doen toenemen. Dit heeft geprofiteerd van cafés, restaurants en vrijetijdsgerichte winkels, die gedijen in drukke, beloopbare omgevingen.
Hoewel horeca- en vrijetijdsbedrijven over het algemeen hebben geprofiteerd, hebben sommige traditionele retailers, vooral degenen die afhankelijk zijn van autotoegang of bezorglogistiek, geworsteld met het nieuwe model dat alleen voor voetgangers is.
De Meir in Antwerpen: een nieuwe visie voor de langste winkelstraat van België
De Meir, de meest iconische winkelboulevard van Antwerpen, is de volgende in de rij voor een grote facelift. De stad heeft het publiek uitgenodigd om mee te denken over vijf voorgestelde ontwerpen die tot doel hebben de straat duurzamer, toegankelijker en uitnodigender te maken. Plannen omvatten:
• Meer groene ruimtes om de voetgangerservaring te verbeteren • Waterrecuperatiesystemen geïntegreerd in de infrastructuur • Vernieuwde bestrating en verlichting om de esthetiek te moderniseren zonder afbreuk te doen aan de historische charme Deze herontwikkeling omvat ook aangrenzende straten zoals de Leysstraat, Jezusstraat en Twaalfmaandenstraat, wat zorgt voor een samenhangende transformatie van het hele winkelgebied.
Wapper: een cultureel en commercieel kruispunt
Ook Wapper, het plein tussen de Meir en het Rubenshuis, wordt heringericht. Het nieuwe plan introduceert een ondiepe waterpartij die verwijst naar het historische ondergrondse Rui-kanaal, waarbij erfgoed wordt gecombineerd met moderne duurzaamheid. Deze ruimte moet een sereen maar dynamisch ontmoetingspunt worden voor zowel winkelend publiek, toeristen als de lokale bevolking.
Waterloolaan en Guldenvlieslaan in Brussel
De uitgewerkte plannen voor de Waterloolaan en de Guldenvlieslaan zijn nog in ontwikkeling, maar ook deze gebieden zijn bestemd voor revitalisering. Het doel is om een naadloos, voetgangersvriendelijk netwerk van commerciële en culturele ruimtes te creëren die zowel lokale bedrijven als internationale retailers ondersteunen.
Veldstraat in Gent: een langverwachte make-over
De legendarische kasseien en tramsporen van de Gentse Veldstraat zijn verwijderd en tijdelijk vervangen door asfalt. Dit markeert het begin van de langverwachte werken aan de Petercelle-as - een vijfjarig project om een van de drukste commerciële en transitcorridors van de stad te moderniseren.
Het rimpeleffect op de detailhandel
Deze herontwikkelingsprojecten in heel België zijn meer dan alleen cosmetische upgrades, het zijn strategische investeringen in de stedelijke en economische toekomst van het land. Door de beloopbaarheid, duurzaamheid en de algehele winkelervaring te verbeteren, trekken steden nieuwe bedrijven aan, vergroten ze het aantal bezoekers en stimuleren ze de consumentenbestedingen. Retailers profiteren van een hogere zichtbaarheid en een aangenamere omgeving, terwijl bewoners genieten van meer leefbare, levendige stedelijke centra.